Z historii Mławy fakty, daty, wydarzenia... | Mława

Wielkość czcionki

Tłumacz Zamigam

Mława

Twoje miejsce.
Twój czas.

Z historii Mławy fakty, daty, wydarzenia...

root@npc.pl / 07 maja 2006
  • 2 lipca 1426  r. – do Mławy przybyli książęta mazowieccy: Siemowit V, Trojden II i Władysław I wraz z kilkunastoma dostojnikami, aby odbyć posiedzenie sadu książęcego.
  • 13 lipca 1429  r. – książęta mazowieccy Siemowit V, Kazimierz II i Władysław I nadali prawo chełmińskie miastu Mława.
  • 31 grudnia 1435 r. – w traktacie zawartym z krzyżakami w Brześciu Kujawskim ustanowiono sądy zjazdowe nadgraniczne dla załatwiania spraw spornych między księciem mazowieckim i Zakonem. Sądy te miały odbywać się kolejno jednego roku w Działdowie, drugiego w Mławie.
  • 1460 r. – pierwszy ze znanych wójtów mławskich, Mikołaj z Bolęcina z żoną Barbarą, sprzedali Niemierzy i Andrzejowi z Łebków wójtostwo w Mławie za sumę 130 kop groszy praskich.
  • 1470 r. – pierwszy mławianin Jakub syn Wojciecha zapisał się na Akademię Krakowską.
  • 1472 r. – na mocy kolejnej umowy między książętami mazowieckimi i wielkim mistrzem zakonu krzyżackiego Mława została wyznaczona jako jedno z trzech miast, w których mają odbywać się zjazdy dla załatwienia spraw spornych.
  • 1477 r. – prawdopodobnie w tym roku wzniesiono pierwszy murowany kościół parafialny pod wezwaniem Świętej Trójcy w Mławie.
  • 1495 r. – po śmierci księcia Janusza II Mława wraz z resztą Mazowsza płockiego zostaje włączona do ziem Królestwa Polskiego.
  • 1504 r. – pojawia się w źródłach pierwszy znany z nazwiska burmistrz Mławy Piotr Czychwłas (jest to również pierwsza wiadomość na temat Rady Miejskiej).
  • 1521 r. – miasto zostaje ogołocone przez wojska krzyżackie (w mieście wybucha ogromny pożar).
  • 1545 r. – król Zygmunt Stary nadał miastu prawo pobudowania ratusza „w dogodniejszym miejscu”.
  • Około 1550 r. – Andrzej Zagórny, kanonik gnieździeński (rodem z Mławy) oraz jego brat Marcin, mieszczanin mławski ufundowali drewniany kościółek Św. Wawrzyńca.
  • Przed 1551 r. – w Mławie pobudowano synagogę.
  • 1572 – 1573 r. – pierwsza opisana epidemia dżumy w Mławie i okolicy. W czasie jej trwania zmarło około 1300 osób.
  • 1646 r. – wracając z Paryża przez Gdańsk do Warszawy, przejeżdżała przez Mławę i tu nocowała Maria Ludwika Gonzaga, żona Władysława IV Wazy. Z jej dworem jechała Maria Kazimiera, przyszła żona Jana Sobieskiego.
  • 1659 r. – Szwedzi spalili Mławę (385 domów). Zniszczenia wojenne, konfiskaty i kontrybucje powodują ogromne ubożenie miasta.
  • 1661 – 1662 r. – kolejna epidemia dżumy w mieście.
  • 1689 r. – na przedmieściach Mławy zostają spalone na stosie Marianna Kukulina i Zofia Rzeszotarska, posądzone o czary.
  • 23 XI 1692 r. – w mieście wybucha ogromny pożar, który niszczy ponownie miasto nie oszczędzając kościoła i ratusza.
  • 1708 – 1712 r. – ostatnia epidemia dżumy w Mławie.
  • 1713 r. – odbudowano zniszczony kościół parafialny Świętej Trójcy.
  • 1764 r. – decyzją sejmu koronnego Mława stała się starostwem grodowym.
  • 1776 r. – przybyła do Mławy Komisja Królewska dokonuje nowego rozgraniczenia dóbr miejskich i starościńskich.
  • 19 VIII 1776 r. – na ulicy Żydowskiej (obecnie Warszawskiej) wybucha kolejny pożar, który niszczy 83 domy w mieście i obraca w gruz pięć ulic.
  • 1779 r. – król Stanisław August Poniatowski potwierdza przywileje miasta Mławy i zezwala mieszczanom mławskim na odbudowę ratusza.
  • 1782 r. – zakończenie budowy nowego ratusza, który stanął na starych spalonych fundamentach.
  • 1786 – 1788 r. – barokowa przebudowa kościoła Św. Wawrzyńca
  • 1793 r. – w Mławie odbył się sejmik wojewódzki, który wybrał posłów na Sejm grodzieński, zwanych później „adwokatami mazowieckimi”.
  • 1794 r. – w marcu wkraczają do miasta odziały powstańców kościuszkowskich, pod dowództwem Antoniego Madalińskiego.
  • 1795 r. – po III rozbiorze Mława dostała się pod panowanie Prus (miasto było siedzibą powiatu, wchodzącego w skład departamentu płockiego).
  • 1797 r. – na mocy decyzji władz pruskich w Mławie powstaje pierwsze w historii miasta getto żydowskie.
  • Przed 1805 r. – powstaje w miescie pierwsza apteka. Jej właścicielem był Gotlieb Christochowitz, a od 1805 r. – Karol Borowski.
  • 1806 r. – walki wojsk napoleońskich, w Mławie przebywał marszałek Jean Bernadotte (późniejszy król szwedzki).
  • 1807 – 1815 r. – Mława wchodzi w skład Księstwa Warszawskiego (miasto było siedzibą powiatu, należącego do departamentu mazowieckiego).
  • 1815 r. – Mława zostaje przyłączona do Królestwa Polskiego i od tej pory aż do okresu I wojny światowej będzie pod władzą Cesarstwa Rosyjskiego (miasto było siedzibą obwodu, a od 1842 r. powiatu).
  • 1833 r. – w mieście powstaje szkoła obwodowa, od 1842 r. nosząca nazwę szkoły powiatowej.
  • 1836 r. – dobudowa do ratusza ciągu siedmiu sklepów, tzw. magistrackich, zburzonych w czasie ostatniej wojny.
  • 1837 r. – wybucha pierwsza w historii miasta epidemia cholery.
  • 1846 r. – przebudowa wieży ratuszowej.
  • 1856 r. – ze składek mieszkańców powstaje szpital Św. Wojciecha.
  • 1856 r. – Żydzi zbudowali synagogę przy ul. Koziej, zwanej potem Bożniczą.
  • 1863 r. – w marcu w okolicach Mławy prowadzili walki powstańcy styczniowi pod dowództwem Zygmunta Padlewskiego.
  • Po 1864 r. – po upadku powstania styczniowego w Mławie następuje wzmożona fala rusyfikacji.
  • 1864 r. – w wyniku represji popowstaniowych zostaje zlikwidowany w Mławie klasztor księży misjonarzy św. Wincentego a Paulo.
  • 1869 r. – w wyniku represji popowstaniowych zostaje zamknięta przez władze carskie mławska szkoła powiatowa.
  • 1870 r. – zbudowano zbór ewangelicki przy ul. Długiej.
  • 1877 r. – oddano do użytku linię Kolei Nadwiślańskiej, wybudowano dworzec kolejowy, komorę celną i warsztaty kolejowe.
  • 1879 r. – władze carskie oddały do użytku cerkiew. Znajdowała się ona w obecnym parku miejskim. Początkowo zamierzano ją wystawić w centrum miasta, na miejscu dawnego klasztoru misjonarzy, który jednak ostatecznie przerobiono w 1873 r. na biuro powiatowe.
  • 1881 r. – powstaje Ochotnicza Straż Pożarna w Mławie.
  • 1882 – 1886 r. – przebudowa kościoła parafialnego Świętej Trójcy.
  • 1889 r. – w mieście wybudowano wiezienie powiatowe.
  • 1898 r. – kolejny raz w mieście i okolicznych miejscowościach wybucha groźna epidemia cholery.
  • 1901 r. – założenie Mławskiego Towarzystwa Śpiewaczego „Lutnia”.
  • 1906 r. – otwarto 7-klasową Szkołę Handlową, obecnie Liceum Ogólnokształcące nr 1.
  • 1906 r. – przy Towarzystwie Śpiewaczym „Lutnia” powstała biblioteka i czytelnia.
  • 1909 r. – założenie Mławskiej Spółdzielni Spożywców „Spójnia”
  • 1914 r. – wybucha I wojna światowa; w sierpniu i wrześniu miasto ośmiokrotnie zajmowane było przez wojska rosyjskie i niemieckie.
  • 1912 r. – powstanie parafii Przemienienia Pańskiego w Mławie, której długoletnim proboszczem był ks. Ignacy Krajewski.
  • 1915 r. powstanie kolejki wąskotorowej w Mławie(Mława Maków Mazowiecka)
  • 1917 r. – założenie Biblioteki Mławskiej Spółdzielni Spożywców „Spójnia”.
  • 1917 r. – powstaje w Mławie Gimnazjum Żydowskie.
  • 1917 r. przyłączenie Wólki do granic administracyjnych Mławy
  • 1918 – 1939 r. – miasto było siedzibą władz powiatowych.
  • 1919 r. – otwarcie Państwowego Seminarium Nauczycielstwa w Mławie.
  • 1920 r. – wojna polsko – bolszewicka. 21 sierpnia żołnierze 18 DP gen. Franciszka Krajowskiego w ataku na bagnety odpierają oddziały Armii Czerwonej z Mławy. Natarcie było wspierane ogniem trzech pociągów pancernych „LisKula”, „Hallerczyk” i „Danuta”.
  • 1925 r. – oddano do użytku elektrownię miejską.
  • 8 grudnia 1929 r. – otwarcie Miejskiego Muzeum Regionalnego (w czasie ostatniej wojny zbiory zostały wywiezione przez Niemców do Królewca).
  • 26 maja 1930 r. – wizyta w mieście prezydenta Ignacego Mościckiego w związku z obchodami 500-lecia nadania praw miejskich Mławie.
  • 1936\1937 r. – powstaje Towarzystwo Przyjaciół Mławy (do tradycji tego stowarzyszenia nawiązuje Towarzystwo Miłośników Ziemi Mławskiej).
  • 1939 – 1945 r. – w czasie II wojny światowej Mława została włączona do Niemiec. Miasto i jego mieszkańcy ponieśli w tym okresie ogromne straty. Zginęło około 11 tys. mieszkańców, zabudowa miejska została zniszczona w 67%. Na terenie miasta i w okolicznych miejscowościach działał prężnie ruch oporu.
  • 14 września 1939 r. – bitwa pod Mławą (bohaterska obrona miasta przez żołnierzy 20 Dywizji Piechoty).
  • 4 VI XII 1942 r. – wysiedlenie Żydów z Mławy (likwidacja getta), zamordowano 15 Żydów.
  • 17 grudnia 1942 r. – na mławskim rynku Niemcy powiesili czterech żołnierzy Armii Krajowej.
  • 18 stycznia 1945 r. – masowy mord mławskich więźniów na Kalkówce (Niemcy zamordowali 364 osoby).
  • 19 stycznia 1945 r. – do Mławy wkroczyły wojska radzieckie II Frontu Białoruskiego.
  • Po 1945 r. – w okresie powojennym Mława szybko odbudowała się, nastąpił dynamiczny rozwój miasta. Wizytówką Mławy były znane w całym kraju zakłady przemysłowe, m.in. Mławska Fabryka Obuwia, Okręgowa Spółdzielnia Mleczarska, Zakłady Wytwórcze Urządzeń Wodociągowych, Zakłady Urządzeń Dźwigowych, Zakłady Mięsne, Oddział Unitry.
  • 1958 r. – powstaje Towarzystwo Miłośników Ziemi Mławskiej.
  • 1963 r. – otwarcie Muzeum Ziemi Zawkrzeńskiej.
  • 1979 r. – Mława świętowała rocznicę 550-lecia nadania praw miejskich oraz 40-lecie bitwy pod Mławą. W związku z obchodami miasto zostało uhonorowane Krzyżem Grunwaldu II klasy.
  • 1985 r. – uroczysta wizyta w Mławie arcybiskupa Luigi Poggiego, przedstawiciela Stolicy Apostolskiej.
  • 1987 r. – powstaje parafia Matki Boskiej Królowej Polski.
  • 1991 r. – zajścia antycygańskie w mieście.
  • 1997 r. – odsłonięcie pomnika Św. Wojciecha, patrona miasta.
  • 1998 r. – odsłonięcia pomnika, o kształcie siedmioramiennej menory, poświęconego ofiarom Holocaustu.
  • 1 stycznia 1999 r. – powstaje powiat mławski.
  • 2000 r. – działalność rozpoczyna Gimnazjum Katolickie im. Macieja Kazimierza Sarbiewskiego, pierwsza w diecezji płockiej niepubliczna szkoła katolicka.
  • 2001 r. – powstaje parafia Świętej Rodziny w Mławie.
  • 12 października 2003 r. – Rada Miejska w Mławie przyjmuje uchwałę o nadaniu Honorowego Obywatelska miasta Mławy – papieżowi Janowi Pawłowi II w 25. rocznicę pontyfikatu
  • 1 stycznia 2004 r. – przyłączono do granic administracyjnych Mławy Piekiełko i Krajewo. Powierzchnia miasta zwiększyła się o 1051ha, w tym 669 ha lasów.
  • 28 sierpnia 2008 r. – z inicjatywy Burmistrza Sławomira Kowalewskiego organizacja I Rekonstrukcji Bitwy pod Mławą na polu bitwy w Uniszkach Zawadzkich
  • 25 sierpnia 2009 r. – przyznano Honorowe Obywatelstwo Miasta Mława Lechowi Wałęsie, nadane Uchwałą Nr XXXVI/392/2009 Rady Miejskiej w Mławie
  • 12 czerwca 2011 r. – odsłonięcie na Starym Rynku w Mławie pomnika Jana Pawła II
  • 05 października 2011 r.  – Mławę odwiedził prezydent Lech Wałęsa
  • 24 października 2011 r. – przyznano  Honorowe Obywatelstwo Miasta Mława Zbigniewowi Niemczyckiemu, nadane Uchwałą Nr XI/102/2011 Rady Miasta Mława
  • 31 sierpnia 2013 r. – prezydent Bronisław Komorowski wziął udział w Mławie w uroczystych obchodach 74. rocznicy wybuchu II wojny światowej.
  • 4 czerwca 2014 r. – w 25. rocznicę pierwszych wolnych wyborów w Polsce Mławę ponownie odwiedził prezydent Lech Wałęsa.
  • 10 października 2014  r. – w Mławie ruszyła Mławska Komunikacja Miejska
  • 21 sierpnia 2018  r. przyznano  Honorowe Obywatelstwo Miasta Mława generałowi dr Leszkowi Surawskiemu, nadane Uchwałą Nr XLIV/526/2018 Rady Miasta Mława
  • 15 września 2018 r. – do użytku został oddany I etap Alei św. Wojciecha łączący ulice Kościuszki i Sienkiewicza
  • 21 października 2018 r. – odsłonięcie pomnika ks Jerzego Popiełuszki w Parafii Matki Bożej Królowej Polski na Osiedlu Książąt Mazowieckich,
  • 23 sierpnia 2019 r. – W Mławie podpisano Międzynarodowy Manifest Pokoju. Dokument podpisali burmistrz Sławomir Kowalewski reprezentujący miasto Mława, burmistrz Matthias Baaß reprezentujący miasto Viernheim (Niemcy), burmistrz  Борјанчо Мицевски reprezentujący miasto Kriva Palanka (Macedonia), burmistrz Claudio De Collibus reprezentujący miasto Moscufo (Włochy) oraz Edmundas Jonyla – Dyrektor Biura Administracji, reprezentujący na obchodach w Mławie burmistrza miasta Raseiniai, Andriusa Bautronisa (Litwa).
  • 17 i 18 października 2019 r. – w Mławie odbył się I Victor Young Jazz Festival.
  • 26 sierpnia 2021 r. – do użytku został oddany II etap Alei św. Wojciecha przebiegający od skrzyżowania z ul. Sienkiewicza do ulicy Płockiej
  • 22 września 2021 r. – zakończyła się modernizacja Stadionu Miejskiego im. Ireny Szewińskiej